Ποια είναι η συνηθισμένη ή τυπική χρήση οθόνης;

Όλοι είμαστε πλέον σε κάποιο βαθμό εξαρτημένοι από τις συσκευές μας.  Έτσι, η χρήση τέτοιων συσκευών θεωρείται πλέον αρκετά τυπική. Για παράδειγμα, τα μικρά παιδιά περνούν χρόνο μπροστά στις οθόνες για να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικές εκπομπές και να παίξουν εκπαιδευτικά παιχνίδια. Τα μεγαλύτερα παιδιά κι οι έφηβοι χρησιμοποιούν τις οθόνες για να παρακολουθήσουν μαθήματα, να ολοκληρώσουν τη σχολική τους μελέτη, να κάνουν ομαδικές εργασίες και να παίξουν παιχνίδια. Οι περισσότεροι από εμάς χρησιμοποιούμε επίσης συσκευές για να ενημερωνόμαστε για τις ειδήσεις, να ψωνίζουμε, να διαβάζουμε, να συνομιλούμε με τους φίλους μας και να παρακολουθούμε τις τελευταίες τάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 

Πότε χρειάζεται να δώσω ιδιαίτερη προσοχή στην πολύωρη χρήση οθόνης;

Σχεδόν όλοι μας ήδη γνωρίζουμε κάποιον που ανησυχεί εξαιτίας της πολύωρης χρήσης οθόνης. Όταν, όμως, λέμε «πολύωρη χρήση» τι ακριβώς εννοούμε; Το θέμα του «χρόνου μπροστά στην οθόνη» εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία μας, οι λόγοι για τους οποίους χρησιμοποιούμε συσκευές (π.χ.,  για να ολοκληρώσουμε μια σχολική εργασία ή από την άλλη για να παίξουμε ηλεκτρονικά παιχνίδια και να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) και οι ατομικές μας ανάγκες.

Ακολουθούν ορισμένες ενδείξεις ότι ίσως έχουμε αρχίσει να αποκτάμε δυσκολία αναφορικά με την πολύωρη χρήση οθόνης:

• Παρέμβαση στις καθημερινές δραστηριότητες. Όταν η χρήση οθόνης παρεμβαίνει στις καθημερινές μας δραστηριότητες, όπως η προετοιμασία για το σχολείο ή η ολοκλήρωση των σχολικών μαθημάτων.
• Απώλεια ύπνου. Όταν η χρήσης οθόνης οδηγεί σε λιγότερες ώρες ύπνου τη νύχτα, σε ύπνο αργότερα μέσα στην ημέρα και εξάντληση κατά διάρκεια της ημέρας.
• Δυσκολίες συμπεριφοράς. Καυγαδίζουμε εάν κάποιος επιχειρήσει να μας μειώσει τον χρόνο μπροστά στην οθόνη ή στην τεχνολογία. 
• Συναισθηματικές δυσκολίες. Εμφανής θλίψη, απόσυρση ή νευρικότητα όταν δεν είμαστε συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο ή ανησυχία για το πότε θα συνδεθούμε ξανά. 
• Κοινωνικές δυσκολίες. Όταν η χρήση οθόνης παρεμποδίζει την κοινωνικοποίησή μας, για παράδειγμα παραμένουμε αφοσιωμένοι στην οθόνη στη διάρκεια του δείπνου ή άλλων δραστηριοτήτων με τους άλλους.
• Απώλεια ενδιαφέροντος για άλλες δραστηριότητες. Όταν η χρήση οθόνης οδηγεί σε αισθητή απώλεια ενδιαφέροντος για άλλα χόμπι ή εξωσχολικές δραστηριότητες, όπως αθλητικές, καλλιτεχνικές και κοινωνικές.
• Σωματικά ενοχλήματα. Όταν η χρήση οθόνης οδηγεί σε σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκεφάλους, πόνους στη μέση, μυοσκελετικούς πόνους, σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα, ναυτία ή στομαχικές διαταραχές. Επίσης, όταν οδηγεί σε αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας λόγω μείωσης της σωματικής δραστηριότητας και αύξησης της καθιστικής ζωής.
• Παραμέληση των βασικών αναγκών. Όταν η χρήση οθόνης μας οδηγεί στο να αμελούμε να φάμε ή να πάμε στην τουαλέτα.

Τι μπορώ να κάνω εάν αντιμετωπίζω δυσκολίες  που σχετίζονται με πολύωρη χρήση οθόνης;

Το να αλλάξουμε τις συνήθειές μας σχετικά με τη χρήση οθόνης ενδέχεται να είναι πολύ δύσκολο, ακόμα και όταν συνειδητοποιούμε ότι μας βλάπτουν. Έτσι, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορείς να δοκιμάσεις να κάνεις: 

Εάν έχεις ήδη δοκιμάσει κάποιες ή τις περισσότερες από τις παραπάνω προτάσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις επιμένουν, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να αναζητήσεις επαγγελματική υποστήριξη. 

Τι είδους επαγγελματική υποστήριξη μπορεί να με βοηθήσει;

Πολλές φορές έχουμε αισθήματα ντροπής ανεπάρκειας ή ενοχής όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες οι οποίες σχετίζονται με τη χρήση οθόνης. Εάν θεωρείς ότι αντιμετωπίζεις τέτοιου είδους δυσκολίες, υπάρχει διαθέσιμη υποστήριξη και καθοδήγηση αυτή τη στιγμή. 

Ο παιδίατρος ή ο οικογενειακός γιατρός μπορεί να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τους αρχικούς σου προβληματισμούς και να σε παραπέμψει σε ειδικούς επαγγελματίες.  Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, μια επίσκεψη  σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμη. 

Το δημόσιο σύστημα υγείας  και το δημόσιο σύστημα παιδείας παρέχουν υπηρεσίες μέσω των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας παιδιών και εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης  (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).

Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.

Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.