Ποια είναι η συνηθισμένη ή τυπική θλίψη;
Είναι τυπικό για τα παιδιά και τους εφήβους, όπως και για όλους μας να νιώθουμε πεσμένοι όταν συμβαίνουν άσχημα ή απροσδόκητα πράγματα. Μόλις, όμως, τα πράγματα αλλάξουν προς το καλύτερο, βελτιώνεται και η διάθεσή μας. Όταν τα παιδιά παραμένουν θλιμμένα, παρά το γεγονός ότι συμβαίνουν ευχάριστα πράγματα τόσο στα ίδια όσο και στο περιβάλλον τους, αυτό μπορεί να είναι ανησυχητικό.
Πότε χρειάζεται να ανησυχήσω για τη θλίψη του παιδιού μου;
Τα παιδιά δεν είναι τόσο κακόκεφα όσο είναι συχνά οι έφηβοι. Επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να διαπιστωθεί αν βιώνουν οι έφηβοι παρατεταμένη θλίψη. Το πρώτο πράγμα που ίσως παρατηρήσετε οι γονείς/φροντιστές είναι ότι το παιδί σας παύει να συμμετέχει πια σε δραστηριότητες τις οποίες κανονικά θα απολάμβανε. Ή ίσως ότι, παρόλο που συμμετέχει, δεν αντλεί πλέον ευχαρίστηση. Η υπερβολική χρήση του κινητού τηλεφώνου ή του υπολογιστή ενδεχομένως αποτελεί μια ακόμα ένδειξη της προσπάθειας ενός παιδιού ή εφήβου να ξεχαστεί από τη θλίψη του.
Οι ενδείξεις ότι το παιδί σας μπορεί να βιώνει μη συνηθισμένη ή παρατεταμένη θλίψη είναι, ανάμεσα σε άλλες, οι εξής:
- Εκνευρίζεται εύκολα και συχνά.
- Εκφράζει αισθήματα απελπισίας τον περισσότερο καιρό.
- Δεν έχει ενέργεια ή δείχνει νωθρό τις περισσότερες ημέρες.
- Χάνει το ενδιαφέρον του για δραστηριότητες τις οποίες συνήθιζε να απολαμβάνει.
- Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί ακόμα και σε απλά καθήκοντα
- Δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις.
- Δυσκολεύεται ή δεν ασχολείται αρκετά με τα μαθήματά του.
- Εκφραζει αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό του.
- Εκφράζει αρνητικές σκέψεις για τον κόσμο, τους άλλους ανθρώπους και το μέλλον.
- Αλλάζει τις διατροφικές του συνήθειες και είτε τρώει πολύ λίγο είτε τρώει πάρα πολύ.
- Παίρνει ή χάνει βάρος σε σύντομο χρονικό διάστημα.
- Εμφανίζει κοινωνική απόσυρση.
- Νιώθει κουρασμένο τον περισσότερο καιρό.
- Δυσκολεύεται να κοιμηθεί.
Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το παιδί μου με παρατεταμένη θλίψη;
Οι γονείς/φροντιστές γνωρίζουν τα παιδιά τους καλύτερα από όλους. Εάν είστε γονέας/φροντιστής, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να δοκιμάσετε να κάνετε:
- Να είστε εκεί για το παιδί σας. Μπορείτε να περάσετε ποιοτικό χρόνο μαζί με το παιδί σας και ακούστε στοργικά τι περνάει. Εάν είναι σε θέση να εκφράσει με λόγια αυτό που πιστεύει ότι του προξενεί θλίψη, δείξτε του κατανόηση και ξεκινήστε μαζί του μια ανοιχτή συζήτηση, χωρίς να είστε επικριτικοί.
- Προτείνετε και ενθαρρύνετε νέες εμπειρίες. Προτείνετε στο παιδί σας να εμπλακεί σε νέες κοινωνικές δραστηριότητες ή να ενταχθεί σε σχολικούς ομίλους. Επειδή τα παιδιά τείνουν να αποσύρονται όταν αισθάνονται λυπημένα και απομονωμένα, είναι σημαντικό για εκείνα να βρίσκονται μαζί με άλλους και να συμμετέχουν σε ευχάριστες δραστηριότητες.
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής–το σώμα και το μυαλό είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Η σωστή διατροφή, η σωματική άσκηση και ο καλός και επαρκής ύπνος μπορούν να επηρεάσουν θετικά την διάθεση του παιδιού σας.
- Το ότι δεν υπάρχει λόγος για να είναι κανείς θλιμμένος δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι χαρούμενος. Ορισμένες φορές είναι δύσκολο να κατανοήσουμε γιατί τα παιδιά ή οι έφηβοι αισθάνονται θλιμμένοι, ενώ φαίνεται να έχουν όλα όσα χρειάζονται. Ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, ότι το να αισθάνεται κανείς θλιμμένος δεν είναι θέμα επιλογής.
- Αποφύγετε να γίνεστε πιεστικοί όταν βλέπετε ότι οι προσπάθειές σας δεν είναι ιδιαίτερα βοηθητικές. Σε περίπτωση που το παιδί σας συνεχίζει να είναι θλιμμένο ή έχει χάσει το ενδιαφέρον του για τις αγαπημένες του δραστηριότητες, το να το πιέζετε να διασκεδάζει ή να συμμετέχει σε αυτές δεν θα το βοηθήσει να αισθανθεί καλύτερα. Με αυτή τη έννοια, αποφύγετε να το επικρίνετε.
Εάν έχετε ήδη δοκιμάσει κάποιες ή τις περισσότερες από αυτές τις προτάσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί σας επιμένουν για διάστημα μεγαλύτερο από ένα μήνα, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια.
Εάν η θλίψη του παιδιού σας είναι πολύ συχνή και έντονη, εκδηλώνεται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια, διαφέρει πολύ από αυτή που βιώνουν τα παιδιά της ίδιας ηλικίας και παρεμβαίνει αρνητικά στην καθημερινή ζωή του ίδιου και της οικογένειάς σας, ίσως αποτελεί ένδειξη πιθανής Καταθλιπτικής Διαταραχής.
Τι είδους επαγγελματική υποστήριξη μπορώ να αναζητήσω για να λάβω βοήθεια;
Πολλές φορές, οι γονείς/φροντιστές βιώνουν ένα αίσθημα ντροπής, ανεπάρκειας ή ακόμα και ενοχής όταν το παιδί τους αντιμετωπίζει δυσκολίες οι οποίες σχετίζονται με παρατεταμένη θλίψη. Εάν σας ανησυχεί η παρατεταμένη θλίψη του παιδιού σας, μπορείτε να λάβετε υποστήριξη και καθοδήγηση. Επικοινωνήστε τις ανησυχίες σας στον παιδίατρό σας κατά τη διάρκεια των επισκέψεών σας αλλά και στο διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στις επισκέψεις σας.
Ο παιδίατρος ή ο οικογενειακός σας γιατρός μπορεί να σας βοηθήσει σχετικά με τις αρχικές σας ανησυχίες και να σας παραπέμψει σε εξειδικευμένους επαγγελματίες. Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, θα σας βοηθούσε να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Οι επαγγελματίες αυτοί συνεργάζονται και με τους γονείς/φροντιστές, και τους μαθαίνουν πώς μπορούν να υποστηρίζουν τα παιδιά τους εκτός των θεραπευτικών συνεδριών.
Το δημόσιο σύστημα παρέχει υπηρεσίες στο κοινό μέσω των υπηρεσιών ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).
Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.
Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.
