Ποια είναι η συνηθισμένη ή τυπική εικόνα του σώματος;

Μερικά παιδιά και σχεδόν όλοι οι έφηβοι ανησυχούν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο για την εξωτερική τους εμφάνιση. Η επίγνωση και η αντίληψη του σώματος επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις σωματικές αλλαγές στη διάρκεια της εφηβείας, από τις σχέσεις με τους συνομηλίκους και την αποδοχή από εκείνους, καθώς και από μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το ιδανικό και προτιμώμενο σώμα. Κάποιες φορές, είναι αναμενόμενο να προσπαθούν οι έφηβοι γρήγορα και σχετικά εύκολα να αλλάξουν την εμφάνισή τους με το χτένισμα, το μακιγιάζ, τα ρούχα και τα αξεσουάρ. Τυπική θεωρείται και μια κάποια δόση δυσαρέσκειας που έχουν για το σώμα τους, εξαιτίας των πολλών αλλαγών και επιρροών γύρω από την αντίληψη που υπάρχει για το ιδανικό σώμα. Παρ’ όλα αυτά, η υπερβολική ενασχόληση με την εξωτερική εμφάνιση και οι υπερβολικές προσπάθειες αλλαγής της χρήζουν προσοχής.

Πότε χρειάζεται να ανησυχήσω για την εικόνα που έχει το παιδί μου για το σώμα του;

Η άποψη που έχουν ορισμένα παιδιά ή έφηβοι για την εμφάνισή τους είναι μη ρεαλιστική. Όσα έχουν αρνητική αντίληψη για την εικόνα του σώματός τους ενδέχεται να κρατούν τις απόψεις τους για την εμφάνισή τους και οποιαδήποτε προσπάθεια για αλλαγή της σαν επτασφράγιστο μυστικό. Άλλα πάλι μπορεί να μιλούν ανοιχτά για πολλά από τα πράγματα που δεν τους αρέσουν πάνω τους. Καμιά από αυτές τις συμπεριφορές δεν είναι συνήθως υγιής.

Οι γονείς/φροντιστές χρειάζεται να είναι παρατηρητικοί  όταν τα παιδιά ή οι έφηβοι μοιάζουν να ασχολούνται υπερβολικά με την εμφάνισή τους. Αυτά τα παιδιά και οι έφηβοι ενδεχομένως έχουν μια μη ρεαλιστική εικόνα για το σώμα τους, πράγμα που σημαίνει ότι ενώ οι άλλοι βλέπουν ένα υγιές άτομο, τα ίδια, όταν κοιτάζονται στον καθρέφτη, βλέπουν τον εαυτό τους σαν έναν εντελώς διαφορετικό άνθρωπο. Επιπλέον, όταν η οικογένεια ή οι φίλοι τους, τούς διαβεβαιώνουν ότι η εμφάνισή τους είναι μια χαρά, αυτό μπορεί ελάχιστα να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται ή την εικόνα που βλέπουν στον καθρέφτη.

Άλλες ανησυχητικές συμπεριφορές είναι οι εξής:

• Χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και αναβολικών.
• Υπερβολική σωματική άσκηση (π.χ., άρση βαρών).
• Επίμονη ενασχόληση με ουλές στο δέρμα, με τα μαλλιά και  τα χαρακτηριστικά του προσώπου (π.χ., υπερβολική χρήση μακιγιάζ ή σολάριουμ).
• Η αίσθηση ότι δεν είναι ελκυστικοί.
• Επαναλαμβανόμενος έλεγχος στον καθρέφτη ή σε φωτογραφίες τους των χαρακτηριστικών τους εκείνων που τα ίδια αντιλαμβάνονται ως ελαττωματικά.
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση, συναισθηματική αστάθεια και δυσκολίες στην κοινωνική συναναστροφή.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το παιδί μου με δυσκολίες που σχετίζονται με την εικόνα του σώματος;

Οι γονείς/φροντιστές γνωρίζουν τα παιδιά τους καλύτερα από όλους. Εάν είστε γονέας/φροντιστής και υποπτεύεστε ότι το παιδί σας έχει αρνητική εικόνα για την εμφάνισή του, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να δοκιμάσετε να κάνετε: 

Εάν έχετε ήδη δοκιμάσει ορισμένες ή τις περισσότερες από αυτές τις προτάσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί σας επιμένουν, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να αναζητήσετε επαγγελματική υποστήριξη. 

Εάν οι δυσκολίες του παιδιού σας αναφορικά με την εικόνα του σώματός του είναι πολύ συχνές και έντονες, εκδηλώνονται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια, διαφέρουν πολύ από αυτές που αντιμετωπίζουν τα παιδιά της ίδιας ηλικίας και παρεμβαίνουν αρνητικά στην καθημερινή ζωή του ίδιου και της οικογένειάς σας, ίσως αποτελούν ένδειξη πιθανής  Σωματοδυσμορφικής Διαταραχής.

Τι είδους επαγγελματική υποστήριξη μπορώ να αναζητήσω για να λάβω βοήθεια;

Πολλές φορές, οι γονείς/φροντιστές βιώνουν ένα αίσθημα ντροπής, ανεπάρκειας ή ακόμα και ενοχής όταν το παιδί τους αντιμετωπίζει δυσκολίες οι οποίες σχετίζονται με την εικόνα του σώματός του. Εάν ανησυχείτε για το παιδί σας, μπορείτε τώρα να λάβετε υποστήριξη και καθοδήγηση. Επικοινωνήστε τις ανησυχίες σας στον παιδίατρό σας κατά τη διάρκεια των επισκέψεών σας αλλά και στο διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στις επισκέψεις σας.

Ο παιδίατρος ή ο οικογενειακός γιατρός μπορεί να σας βοηθήσει σχετικά με τις αρχικές σας ανησυχίες και να σας παραπέμψει σε εξειδικευμένους επαγγελματίες. Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, θα σας βοηθούσε να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Οι επαγγελματίες αυτοί συνεργάζονται και με τους γονείς/φροντιστές, και τους μαθαίνουν πώς μπορούν να υποστηρίζουν τα παιδιά τους εκτός των θεραπευτικών συνεδριών. 

Το δημόσιο σύστημα παρέχει υπηρεσίες στο κοινό μέσω των υπηρεσιών ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).

Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.

Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.