Ποια είναι η συνηθισμένη ή τυπική διατροφή;

Σε ένα μεγάλο βαθμό, οι τυπικές διατροφικές συνήθειες των παιδιών και των εφήβων καθορίζονται στην πρώιμη παιδική ηλικία και εξαρτώνται από την ιδιοσυγκρασία τους, οργανικές καταστάσεις, αναπτυξιακά ζητήματα, περιβαλλοντικούς και γονεϊκούς παράγοντες. Μερικοί άνθρωποι τρώνε τρία γεύματα την ημέρα, άλλοι δύο και άλλοι πέντε. Τα παιδιά και οι έφηβοι αγαπούν τα σνακ και τα τρώνε συχνά ανάμεσα στα γεύματα (και αυτό συνήθως δεν είναι πρόβλημα). Τα παιδιά και οι έφηβοι μεγαλώνουν και το σώμα τους καταναλώνει όλη την ενέργεια που τους παρέχουν τα γεύματα πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι συμβαίνει στους ενήλικες. Έτσι, τα σνακ είναι σημαντικά μέσα στην ημέρα τους. 

Ορισμένα παιδιά αλλά και ορισμένοι έφηβοι είναι επιλεκτικοί στο φαγητό. Δεν τους αρέσει να τρώνε πολλά πράγματα και αρνούνται πεισματικά να τα δοκιμάσουν. Και αυτό, όσο ενοχλητικό και αν είναι, αποτελεί επίσης τυπική συμπεριφορά, αρκεί το επιλεκτικό  παιδί να τρώει αρκετή ποσότητα από κάποιο φαγητό.

Τα σημαντικότερα πράγματα που χρειάζεται να θυμόμαστε για την τυπική διατροφή των παιδιών και των εφήβων είναι τα εξής:

• Η τυπική διατροφή περιλαμβάνει την κατανάλωση αρκετής τροφής, ώστε να μας παρέχει την ενέργεια που χρειαζόμαστε μέσα στην ημέρα.
• Η τυπική διατροφή χρειάζεται να είναι ισορροπημένη και να περιλαμβάνει πολλές ομάδες τροφίμων.

Μερικές φορές, όταν τα παιδιά ή οι έφηβοι πεινούν πραγματικά πολύ, μπορεί να φάνε πολύ και γρήγορα, και να καταλήξουν με στομαχικές διαταραχές. Άλλες φορές πάλι, όταν δεν νιώθουν καλά, όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν έχουν κρυολογήσει, δεν έχουν όρεξη να φάνε ή να πιουν τίποτα. Και οι δύο αυτές καταστάσεις είναι συνηθισμένες.

Πότε χρειάζεται να ανησυχήσω για τη διατροφή ενός μαθητή μου;

Οι εκπαιδευτικοί γνωρίζουν συνήθως τις διατροφικές συνήθειες των μαθητών τους. Οι μικροί μαθητές που τρώνε στο σχολείο χρειάζονται συχνά πολλή επιτήρηση κατά τη διάρκεια του κολατσιού και του γεύματος, και οι εκπαιδευτικοί τους είναι τις πιο πολλές φορές παρόντες. Χρειάζεται να προβληματιστεί κανείς  εάν ένας μαθητής καταναλώνει είτε πολύ μεγάλες ποσότητες φαγητού ή κολατσιού είτε ελάχιστο φαγητό σε μόνιμη βάση. 

Ορισμένες ενδείξεις δυσκολιών στη διατροφή των παιδιών είναι οι εξής:

• Περιορισμένες διατροφικές συνήθειες, που οδηγούν σε αισθητή απώλεια σωματικού βάρους.
• Κατανάλωση μη βρώσιμων ουσιών.
• Τακτική υπερκατανάλωση τροφής, που οδηγεί σε ενόχληση και ορισμένες φορές σε δυσφορία.
• Μεγαλύτερες περίοδοι αφαγίας από το αναμενόμενο. 
• Προφανής απέχθεια ή αποφυγή ορισμένων τροφίμων εξαιτίας της εμφάνισης, της μυρωδιάς, της υφής και/ή της θερμοκρασίας τους.

Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι  μπορεί να παρουσιάσουν τα ακόλουθα:

• Περιοριστική διατροφή ή δίαιτα, που οδηγεί σε αισθητή απώλεια σωματικού βάρους.
• Αποχώρηση στην τουαλέτα ή στο υπνοδωμάτιο αμέσως μετά τα γεύματα.
• Τακτική υπερκατανάλωση τροφής που οδηγεί σε ενόχληση και ορισμένες φορές σε παράπονα.
• Μεγαλύτερες περίοδοι αφαγίας από το αναμενόμενο.
• Έμετο χωρίς ιατρικά ή σωματικά αίτια.
• Άδεια περιτυλίγματα τροφίμων ή κρυμμένα τρόφιμα στο υπνοδωμάτιο.
• Δυσκοιλιότητα χωρίς κλινικά ή σωματικά αίτια.
• Ακανόνιστη έμμηνος ρύση χωρίς κλινικά ή σωματικά αίτια (για τα κορίτσια).
• Χρήση φαρμάκων (π.χ., καθαρτικών, διουρητικών) χωρίς ιατρική συνταγή.
• Υπερβολική άσκηση γενικά ή/και μετά από υπερβολική κατανάλωση τροφής.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω έναν μαθητή μου με δυσκολίες στη διατροφή;

Εάν, ως εκπαιδευτικός, παρατηρήσετε ή πληροφορηθείτε ότι κάποια από τα παραπάνω συμβαίνουν επανειλημμένα ή προκαλούν δυσφορία στον μαθητή σας, μπορείτε να δοκιμάσετε να κάνετε τα εξής:

Ο παιδίατρος ή ο οικογενειακός γιατρός μπορεί να βοηθήσει σχετικά με τους αρχικούς προβληματισμούς  και να παραπέμψει σε εξειδικευμένους επαγγελματίες. Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, θα βοηθούσε η συμβουλή από  έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Το δημόσιο σύστημα παρέχει υπηρεσίες στο κοινό μέσω των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).

Εάν οι δυσκολίες ενός μαθητή σας στη διατροφή και τη σίτιση είναι πολύ συχνές και έντονες, εκδηλώνονται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια, διαφέρουν πολύ από αυτές αυτές που αντιμετωπίζουν τα παιδιά της ίδιας ηλικίας και παρεμβαίνουν αρνητικά στις καθημερινές σχολικές του δραστηριότητες μέσα στην τάξη, ίσως αποτελούν ένδειξη κάποιας πιθανής Διαταραχής Πρόσληψης Τροφής, όπως η Ψυχογενής Ανορεξία ή η Ψυχογενής Βουλιμία.

Για περισσότερες πληροφορίες

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.

Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.