Ποια είναι η τυπική επικοινωνία με τους άλλους;

Αρχίζουμε να αλληλεπιδρούμε με τους άλλους ανθρώπους πολύ νωρίς στη ζωή μας, προτού ακόμα μάθουμε να μιλάμε! Όταν τα μωρά μάς κοιτούν όποτε τους μιλάμε, μας χαμογελούν και μιμούνται τις εκφράσεις του προσώπου μας, ήδη επικοινωνούν μαζί μας. Συνεχίζουμε να αναπτύσσουμε τις δεξιότητές μας στην κοινωνική επικοινωνία μέχρι να ενηλικιωθούμε και, παρόλο που είμαστε όλοι διαφορετικοί, υπάρχουν κάποιες κοινές δεξιότητες τις οποίες αναμένεται να κατακτήσουμε όλοι. Η τυπική κοινωνική επικοινωνία περιλαμβάνει την ικανότητα να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας στους άλλους ανθρώπους, να κατανοούμε τι αισθάνονται οι άλλοι άνθρωποι από την όψη τους και από τα λόγια τους, να εκφράζουμε τις επιθυμίες, τις ανάγκες και τις σκέψεις μας, και να ανταλλάσσουμε απόψεις για διάφορα θέματα. Για τους περισσότερους από εμάς, το να αφιερώνουμε μεγάλο μέρος του χρόνου μας στις κοινωνικές συναναστροφές και το να κάνουμε φίλους και να προσπαθούμε να τους ευχαριστήσουμε μπορεί να αποτελεί σημαντική προτεραιότητα.   

Πότε χρειάζεται να δώσω ιδιαίτερη προσοχή στις δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους;

Παρά το γεγονός ότι όλοι είμαστε διαφορετικοί μεταξύ μας, και η αλήθεια είναι ότι ορισμένοι από εμάς είναι καλύτεροι στην κοινωνική επικοινωνία από άλλους, οι ενδείξεις ότι ίσως έχουμε δυσκολίες στον τομέα αυτό είναι οι εξής:

• Δεν μας ενδιαφέρει να περνάμε χρόνο μαζί με τους γονείς/φροντιστές μας ή άλλα άτομα.
• Επιλέγουμε να μένουμε μόνοι ακόμα και όταν μας περιβάλλουν άλλα άτομα.
• Δεν μας ενδιαφέρει να παίξουμε ή να κάνουμε παρέα με άλλα άτομα της ηλικίας μας. 
• Αποφεύγουμε να αλληλεπιδρούμε με τους άλλους.
• Δυσκολευόμαστε να ανταποκριθούμε στους άλλους όταν εκείνοι μιλούν.
• Δεν βλέπουμε τους συμμαθητές μας ως φίλους.
• Η προσοχή μας αποσπάται εύκολα όταν αλληλεπιδρούμε με τους άλλους.
• Δυσκολευόμαστε να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι στο θέμα στη διάρκεια μιας συζήτησης. 
• Επιμένουμε να μιλάμε για ένα θέμα ανεξάρτητα από το αν οι άλλοι μιλούν για αυτό.
• Δεν μας ενδιαφέρουν οι δραστηριότητες που είναι διαθέσιμες γύρω μας.
• Δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε και να ακολουθήσουμε τους κανόνες των παιχνιδιών ή αυτούς που ισχύουν στις κοινωνικές περιστάσεις, όπως για παράδειγμα σε ένα πάρτι. 
• Δυσκολευόμαστε με τα παιχνίδια ή τις δραστηριότητες φαντασίας. 
• Δυσκολευόμαστε να χρησιμοποιήσουμε τη μη λεκτική επικοινωνία, όπως τη βλεμματική επαφή, τις εκφράσεις του προσώπου και τις χειρονομίες. 
• Δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα ή τις προθέσεις των άλλων.
• Συμπεριφερόμαστε με υπερβολικό φόβο, συστολή ή επιθετικότητα. 

Τι μπορώ να κάνω εάν αντιμετωπίζω δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους;

Το να αντιμετωπίζεις δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους μπορεί να είναι μια πολύ κοπιαστική και εκνευριστική διαδικασία. Εάν καταλαβαίνεις ότι δυσκολεύεσαι στον τομέα αυτό, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείς να δοκιμάσεις να κάνεις:

Εάν έχεις ήδη δοκιμάσει κάποιες ή τις περισσότερες από τις παραπάνω προτάσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις επιμένουν, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να ζητήσεις από έναν ενήλικα που εμπιστεύεσαι να αναζητήσει επαγγελματική υποστήριξη. 

Εάν οι δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους είναι πολύ συχνές, έντονες, εκδηλώνονται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια, διαφέρουν πολύ από αυτές που αντιμετωπίζουν άλλα άτομα της ίδιας ηλικίας και παρεμβαίνουν αρνητικά στην καθημερινή ζωή, ίσως αποτελούν πιθανή ένδειξη Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ).  

Τι είδους επαγγελματική υποστήριξη μπορεί να με βοηθήσει;

Πολλές φορές βιώνουμε ένα αίσθημα ντροπής, ανεπάρκειας ή ακόμα και ενοχής όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους. Εάν θεωρείς ότι έχεις δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους, μίλησε για αυτό σε έναν ενήλικα που εμπιστεύεσαι ή σε έναν εκπαιδευτικό σου. Οι ενήλικες αυτοί μπορούν να σε βοηθήσουν να απευθυνθείς σε κάποιον επαγγελματία για να σε αξιολογήσει. Όσο πιο νωρίς λάβεις υποστήριξη, τόσο πιο εύκολα θα γίνουν τα πράγματα.   

Οι παιδίατροι, οι εργοθεραπευτές, οι λογοθεραπευτές και οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν να μας βοηθήσουν όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες στην επικοινωνία με τους άλλους. 

Το δημόσιο σύστημα υγείας και το δημόσιο σύστημα παιδείας παρέχουν υπηρεσίες μέσω των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας παιδιών και εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης  (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).

Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.

Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.