Είναι τυπικό φαινόμενο οι κρίσεις πανικού;

Παρόλο που το σώμα μας διαθέτει ένα φυσικό σύστημα συναγερμού, ο οποίος μας ειδοποιεί όταν κάτι δεν πηγαίνει καλά ώστε να προετοιμαστούμε για να διαχειριστούμε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, οι κρίσεις πανικού δεν είναι τυπικό φαινόμενο. Συνήθως, όταν βιώνουμε κρίσεις πανικού, ο συναγερμός μας «χτυπάει» χωρίς να υφίσταται πραγματική απειλή ή πραγματικό πρόβλημα.

 

Οι κρίσεις πανικού μπορούν να πυροδοτηθούν από συγκεκριμένες καταστάσεις. Αρκετές φορές, όμως, φαίνεται να συμβαίνουν ξαφνικά και χωρίς λόγο. Πολλοί από εμάς που βιώνουμε κρίσεις πανικού τις περιγράφουμε σαν να νιώθουμε να μας κλείνουν οι τοίχοι ενός δωματίου, σαν να μην μπορούμε να αναπνεύσουμε ή σαν να πρόκειται να πεθάνουμε. Οι κρίσεις πανικού περιλαμβάνουν:

  • Αίσθημα επερχόμενου κινδύνου.
  • Ανάγκη διαφυγής.
  • Ταχυκαρδία.
  • Εφίδρωση.
  • Τρέμουλο.
  • Δύσπνοια ή αίσθηση ασφυξίας.
  • Αίσθημα πνιγμού.
  • Πόνο στο στήθος ή δυσφορία.
  • Ναυτία ή ζαλάδα.
  • Αίσθηση ότι τα πράγματα γύρω μας δεν είναι αληθινά.
  • Φόβο απώλειας ελέγχου ή φόβο ότι «τρελαινόμαστε».
  • Φόβο θανάτου.
  • Αιμωδίες (μυρμηγκιάσματα) σε ολόκληρο το σώμα.
  • Κρυάδες ή εξάψεις.

 

Οι περισσότεροι από εμάς που έχουμε βιώσει κρίση πανικού μία φορά δεν έχουμε συνήθως περισσότερες. Ωστόσο, σε κάποιους η εμπειρία αυτή μπορεί να προκαλέσει τέτοια αναστάτωση, ώστε να αρχίσουμε να ανησυχούμε ότι θα την ξαναζήσουμε. Ίσως είναι ανησυχητικό όταν τέτοιου είδους ανησυχίες οδηγούν στην αποφυγή χώρων, δραστηριοτήτων ή καταστάσεων που μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε μη ασφαλείς. Το ίδιο ισχύει και όταν προκαλείται ένα αίσθημα αγωνιώδους αναμονής για μια νέα κρίση πανικού, το οποίο τις περισσότερες φορές αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισής της. 

 

Πότε χρειάζεται να δώσω ιδιαίτερη προσοχή στις κρίσεις πανικού;

Όσοι από εμάς παθαίνουμε κρίσεις πανικού και αρχίζουμε να φοβόμαστε ότι ίσως πάθουμε ξανά κι άλλες, αναπτύσσουμε συνήθως έντονο φόβο για τις σωματικές αισθήσεις που σχετίζονται με τον πανικό, όπως οι αυξημένοι καρδιακοί παλμοί, η εφίδρωση, η δύσπνοια και η ζαλάδα, ακόμα κι αν δεν πάθουμε τελικά κρίση πανικού. Ο φόβος αυτός μας ωθεί να δίνουμε μεγάλη προσοχή στις σωματικές αυτές εκδηλώσεις και να τις ερμηνεύουμε ως ενδείξεις μιας νέας κρίσης. Στη συνέχεια, ο φόβος αυξάνει το άγχος, το οποίο μας καθιστά πιο ευάλωτους σε νέες κρίσεις, γεγονός που διατηρεί έναν φαύλο κύκλο.

adolescents_panic_circle

 

Οι κρίσεις πανικού αποτελούν συνήθως ένδειξη ότι αντιμετωπίζουμε δυσκολίες και συνεπώς χρειαζόμαστε προσοχή και υποστήριξη.  Αυτό ισχύει τόσο για τις μεμονωμένες κρίσεις πανικού όσο και για τις επαναλαμβανόμενες. Η έγκαιρη υποστήριξη μπορεί να αποτρέψει την εδραίωση του φαύλου κύκλου πανικού. 

 

Τι μπορώ να κάνω εάν αντιμετωπίζω δυσκολίες που σχετίζονται με κρίσεις πανικού;

Η αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού μπορεί να είναι μια πολύ δύσκολη και δυσβάσταχτη διαδικασία. Εάν καταλαβαίνεις ότι αντιμετωπίζεις τέτοιου είδους δυσκολίες, μπορείς να δοκιμάσεις τα παρακάτω:

 

  • Ζήτησε βοήθεια από έναν ενήλικα που εμπιστεύεσαι. Οι ενήλικες που εμπιστευόμαστε είναι συνήθως οι γονείς/φροντιστές μας, άλλα μέλη της οικογένειάς μας ή κάποιος που είναι υπεύθυνος να μας φροντίζει. Ενημέρωσε τους ενήλικες που εμπιστεύεσαι για τις δυσκολίες σου. Μπορούν να σε στηρίξουν οι ίδιοι, αλλά και να σε βοηθήσουν να λάβεις επιπλέον βοήθεια που ίσως χρειάζεσαι. 
  • Οι κρίσεις πανικού δεν διαρκούν για πάντα. Συνήθως, οι κρίσεις πανικού διαρκούν 10-15 λεπτά της ώρας.  Μας φαίνονται, ωστόσο, σαν αιωνιότητα. Να θυμάσαι, λοιπόν, ότι όταν έχεις μια  κρίση πανικού, στο τέλος θα περάσει.
  • Πάρε βαθιές ανάσες. Εστίασε την προσοχή σου στην αναπνοή σου και πάρε βαθιές ανάσες. Πάρε αργά βαθιά εισπνοή μετρώντας μέχρι το τρία και ύστερα βγάλε αργά τον αέρα μετρώντας και πάλι μέχρι το τρία. Μπορείς, επίσης, να χρησιμοποιήσεις ορισμένες εφαρμογές κινητών τηλεφώνων που θα σε βοηθήσουν και θα σε καθοδηγήσουν. 
  • Προσπάθησε να αποσπάσεις την προσοχή σου από τις σκέψεις που σου προκαλούν άγχος. Όταν βρισκόμαστε εν μέσω μιας κρίσης πανικού, τείνουμε να προσηλωνόμαστε πάρα πολύ στις τρομακτικές και αγχωτικές σκέψεις μας. Προσπάθησε να φανταστείς ένα μέρος που σε κάνει να αισθάνεσαι χαρούμενος/η ή κοίταξε τριγύρω στο δωμάτιο και ονομάτισε τα αντικείμενα που βλέπεις. 
  • Προσπάθησε να βρεις  κάτι χαλαρωτικό να κάνεις, που να μπορεί να ανακουφίσει την ένταση που νιώθεις. Ένα σημαντικό συμπτώματα της κρίσης πανικού είναι η μυϊκή ένταση. Έτσι, θα μπορούσε να σε βοηθήσει το να βρίσκεις τρόπους να χαλαρώνεις, όπως ένα ζεστό μπάνιο, μερικές ασκήσεις διατάσεων ενώ θα παίρνεις βαθιές ανάσες, και κινήσεις του σώματος για την απελευθέρωση της έντασης. 

Όταν μαθαίνουμε πώς να διαχειριζόμαστε το άγχος μας ώστε να προλαμβάνουμε την εμφάνιση μελλοντικών κρίσεων πανικού, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι πυροδοτεί (τι ξεκινάει) τις κρίσεις αυτές. Είναι, επίσης, σημαντικό να κατανοήσουμε ότι οι αγχώδεις αντιδράσεις είναι παροδικές και ότι δεν αποτελούν όλες οι σωματικές αισθήσεις ενδείξεις επερχόμενης κρίσης πανικού. 

 

Εάν έχεις δοκιμάσει κάποιες ή τις περισσότερες από τις παραπάνω προτάσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις επιμένουν, ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να αναζητήσεις επαγγελματική υποστήριξη. 

Εάν οι κρίσεις πανικού είναι πολύ συχνές και έντονες, εκδηλώνονται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια, προκαλούν φόβο και παρεμβαίνουν αρνητικά στην καθημερινή ζωή, ίσως αποτελούν πιθανή ένδειξη Διαταραχής Πανικού. 

 

Τι είδους επαγγελματική υποστήριξη μπορεί να με βοηθήσει;

Πολλές φορές έχουμε αισθήματα ντροπής, ανεπάρκειας ή ενοχής όταν βιώνουμε κρίσεις πανικού. Εάν καταλαβαίνεις ότι αντιμετωπίζεις τέτοιες δυσκολίες, υπάρχει διαθέσιμη υποστήριξη και καθοδήγηση αυτή τη στιγμή.

 

Ο παιδίατρος ή ο οικογενειακός γιατρός μπορεί να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τους αρχικούς σου προβληματισμούς και να σε παραπέμψει σε ειδικούς επαγγελματίες.  Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, μια επίσκεψη  σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμη. 

 

Το δημόσιο σύστημα υγείας και το δημόσιο σύστημα παιδείας παρέχουν υπηρεσίες μέσω των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας παιδιών και εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης  (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).

 

Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.

Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.

 

camhicode-2

Ήταν χρήσιμες αυτές οι πληροφορίες;
Ναι!
Όχι πραγματικά