Ποια είναι η συνηθισμένη ή τυπική θλίψη;

Είναι τυπικό για τα παιδιά και τους εφήβους, όπως και για όλους μας, να νιώθουμε πεσμένοι όταν συμβαίνουν άσχημα ή απροσδόκητα πράγματα. Μόλις, όμως, τα πράγματα αλλάξουν προς το καλύτερο, βελτιώνεται και η διάθεσή μας. Όταν τα παιδιά παραμένουν θλιμμένα, παρά το γεγονός ότι συμβαίνουν ευχάριστα πράγματα τόσο στα ίδια όσο και στο περιβάλλον τους, αυτό μπορεί να είναι ανησυχητικό.

Πότε χρειάζεται να ανησυχήσω για τη θλίψη ενός/μία μαθητή/τριάς μου;

Οι μικροί μαθητές δεν είναι τόσο κακόκεφοι όσο είναι συχνά οι έφηβοι, επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να διαπιστωθεί αν βιώνουν οι έφηβοι παρατεταμένη θλίψη. Το πρώτο πράγμα που ίσως παρατηρήσουν οι εκπαιδευτικοί είναι ότι κάποιος μαθητής σταματά να συμμετέχει σε συζητήσεις ή σε δραστηριότητες μέσα στην τάξη τις οποίες συνήθιζε να απολαμβάνει. Ή ίσως ότι παρόλο που συμμετέχει, δεν αντλεί πλέον ευχαρίστηση. Η υπερβολική χρήση του κινητού τηλεφώνου ή του υπολογιστή ενδεχομένως αποτελεί μια ακόμα ένδειξη της προσπάθειας ενός μαθητή να ξεχαστεί από τα συναισθήματα της θλίψης του.

Οι ενδείξεις ότι ένας μαθητής σας μπορεί να βιώνει μη συνηθισμένη ή παρατεταμένη θλίψη είναι, ανάμεσα σε άλλες, οι εξής:

  • Εκνευρίζεται εύκολα και συχνά.
  • Εκφράζει αισθήματα απελπισίας τον περισσότερο καιρό.
  • Δεν έχει ενέργεια ή δείχνει νωθρός τις περισσότερες ημέρες.
  • Χάνει το ενδιαφέρον του για δραστηριότητες τις οποίες συνήθιζε να απολαμβάνει.
  • Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί ακόμα και σε απλά καθήκοντα.
  • Δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις.
  • Δυσκολεύεται ή δεν ασχολείται αρκετά με τα μαθήματά του.
  • Δεν επιστρέφει τις εργασίες για το σπίτι.
  • Λέει αρνητικά πράγματα για τον εαυτό του.
  • Εκφράζει αρνητικές σκέψεις για τον κόσμο, τους άλλους ανθρώπους και το μέλλον.
  • Αλλάζει τις διατροφικές του συνήθειες και είτε τρώει πολύ λίγο είτε τρώει πάρα πολύ.
  • Παίρνει ή χάνει βάρος σε σύντομο χρονικό διάστημα.
  • Εμφανίζει κοινωνική απόσυρση.
  • Νιώθει κουρασμένος τον περισσότερο καιρό.
  • Απουσιάζει τακτικά από το σχολείο.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω έναν μαθητή μου με παρατεταμένη θλίψη;

Ως εκπαιδευτικός, εάν ανησυχείτε για τη θλίψη κάποιου μαθητή σας, χρειάζεται να επικοινωνήσετε με τους γονείς/φροντιστές του, καθώς και με τον επαγγελματία ψυχικής υγείας του σχολείου. Πέρα από το να επικοινωνήσετε τους προβληματισμούς σας, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να επιχειρήσετε να κάνετε, ώστε να βοηθήσετε έναν μαθητή του οποίου η θλίψη φαίνεται να διαρκεί περισσότερο από το αναμενόμενο:

  • Να είστε διαθέσιμοι για να μιλήσετε με τον μαθητή σας και να τον ακούσετε. Μπορείτε να ενημερώσετε τον μαθητή σας ότι είστε διαθέσιμος να ακούσετε τι βιώνει και να τον στηρίξετε. Εάν ο μαθητής σας είναι σε θέση να εκφράσει με λόγια αυτό που πιστεύει ότι του προξενεί θλίψη, δείξτε του αποδοχή και ξεκινήστε μαζί του μια ανοιχτή συζήτηση.
  • Προτείνετε και ενθαρρύνετε νέες εμπειρίες. Προτείνετε στον μαθητή σας να δοκιμάσει να εμπλακεί σε νέες κοινωνικές δραστηριότητες ή να ενταχθεί σε σχολικούς ομίλους. Επειδή τα παιδιά τείνουν να αποσύρονται όταν νιώθουν λυπημένα και απομονώνονται, είναι σημαντικό για αυτούς τους μαθητές να βρίσκονται μαζί με άλλους και να συμμετέχουν σε ευχάριστες δραστηριότητες.
  • Ενθαρρύνετε τον μαθητή σας να υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Μπορείτε να ενθαρρύνετε τον μαθητή σας να υιοθετήσει έναν υγιεινό τρόπο ζωής–το σώμα και το μυαλό είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Η σωστή διατροφή, η άσκηση και ο καλός ύπνος μπορούν να επηρεάσουν θετικά τη διάθεση του μαθητή.
  • Ενσωματώστε τη σωματική δραστηριότητα στις ρουτίνες της τάξης. Μπορείτε να δώσετε στους μαθητές σας περισσότερες ευκαιρίες για κίνηση στη διάρκεια του μαθήματος. Οι μαθητές μπορούν να μετακινούνται από τη μια «περιοχή δραστηριότητας» στην άλλη. Μπορείτε, επίσης, να αξιοποιήσετε τους σχολικούς περιπάτους, τις σχολικές εκδρομές και άλλες ευκαιρίες για κίνηση κατά τη διάρκεια των σχολικών δραστηριοτήτων.
  • Αναζητήστε ευκαιρίες για επιτυχία. Είναι σημαντικό για έναν μαθητή με παρατεταμένη θλίψη να αισθάνεται επιτυχημένος μέσα στην τάξη. Ως εκπαιδευτικός, θα μπορούσατε να σχεδιάσετε τη διδασκαλία σας δημιουργώντας τις προϋποθέσεις να πετύχει ο συγκεκριμένος μαθητής, να τον επαινείτε για τις προσπάθειές του στην πορεία του μαθήματος και την επιτυχία του για καθετί που ολοκληρώνει.
  • Παρέχετε στον μαθητή σας επιπλέον βοήθεια. Μπορείτε να παρέχετε πρόσθετη βοήθεια στον μαθητή που εμφανίζει παρατεταμένη θλίψη, σε περίπτωση που δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις σχολικές του εργασίες. Επίσης, μπορείτε να του παρέχετε επιπλέον χρόνο για να ολοκληρώνει τις εργασίες του, χωρίς να του επιβάλετε κάποια τιμωρία σε περίπτωση που καθυστερήσει να τις παραδώσει.
  • Ενημερώστε τους γονείς/φροντιστές του μαθητή σας για τις ανησυχίες σας. Εάν ένας μαθητής σας εκδηλώνει παρατεταμένη θλίψη, η οποία φαίνεται να παρεμβαίνει αρνητικά στις καθημερινές του δραστηριότητες, χρειάζεται να κανονίσετε μια συνάντηση με τους γονείς/φροντιστές του.
  • Μιλήστε με τον επαγγελματία ψυχικής υγείας του σχολείου. Αφού μιλήσετε με τους γονείς/φροντιστές του μαθητή, θα μπορούσατε να συμβουλευτείτε τον επαγγελματία ψυχικής υγείας του σχολείου, ώστε να προσδιορίσει εάν ο μαθητής χρειάζεται περαιτέρω υποστήριξη ή αξιολόγηση.
  • Αναζητήστε υποστήριξη. Με την άδεια του γονέα/φροντιστή, μπορείτε, ως εκπαιδευτικός, να συμβουλευτείτε και άλλους επαγγελματίες που ειδικεύονται στην υποστήριξη των παιδιών με συναισθηματικές δυσκολίες.

Ο παιδίατρος ή ο οικογενειακός γιατρός μπορεί να βοηθήσει σχετικά με τους αρχικούς προβληματισμούς και να παραπέμψει τον μαθητή σε εξειδικευμένους επαγγελματίες. Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, θα βοηθούσε η συμβουλή από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Το δημόσιο σύστημα παρέχει υπηρεσίες στο κοινό μέσω των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).

Εάν η θλίψη ενός μαθητή σας είναι πολύ συχνή και έντονη, εκδηλώνεται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια, διαφέρει πολύ από αυτή που βιώνουν τα παιδιά της ίδιας ηλικίας και παρεμβαίνει αρνητικά στις καθημερινές σχολικές του δραστηριότητες μέσα στην τάξη, ίσως αποτελεί ένδειξη πιθανής Καταθλιπτικής Διαταραχής.

Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.

Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.

camhicode-2

Ήταν χρήσιμες αυτές οι πληροφορίες;
Ναι!
Μάλλον όχι