Ποιες είναι οι συνηθισμένες ή τυπικές ανησυχίες στις διάφορες ηλικίες;
Τα παιδιά και οι έφηβοι ενδέχεται να βιώσουν πολλές και διαφορετικές ανησυχίες στο σχολείο σε διαφορετικές περιόδους της ζωής τους. Συνήθως, οι ανησυχίες σχετίζονται με τις προκλήσεις και τις εμπειρίες που αποκτούν σε κάθε αναπτυξιακό στάδιο. Ενδεικτικά, ορισμένες τυπικές ανησυχίες είναι:
5-6 ετών | Το να τραυματιστούν στο σώμα Το ότι οι «κακοί άνθρωποι» θα μπορούσαν να τα βλάψουν Τα φανταστικά ή ψεύτικα πράγματα και πλάσματα (π.χ., φαντάσματα, μάγισσες ή άλλα υπερφυσικά όντα) Το να μείνουν ή να κοιμηθούν μόνα τους |
7-8 ετών | Το να τα αφήνουν μόνα τους, συμπεριλαμβανομένου του να πάνε στο σχολείο, χωρίς όμως αυτό να τα εμποδίζει να πάνε Ο θάνατος και οι κίνδυνοι της πραγματικής ζωής, οι οποίοι θα μπορούσαν να βλάψουν τα ίδια ή τους αγαπημένους τους |
9-12 ετών | Αρχίζουν να ανησυχούν για τις σχολικές τους επιδόσεις, τα τεστ, τα διαγωνίσματα και τις εξετάσεις Ο θάνατος και το να τραυματιστούν Αρχίζουν να ανησυχούν για την εξωτερική τους εμφάνιση και το να κάνουν φίλους Η καινούργια τάξη και η ανάγκη να γνωρίσουν καινούργιους συμμαθητές |
Έφηβοι | Η εξωτερική τους εμφάνιση και η εικόνα τους Το πώς θα ταιριάξουν και το πώς θα γίνουν αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους Η απόδοσή τους σε διάφορες δραστηριότητες (αθλήματα, σχολικές δραστηριότητες, χόμπι, κ.λπ.) Αρχίζουν να ανησυχούν για το μέλλον, την επιλογή καριέρας ή την επίτευξη των στόχων τους στη ζωή |
Πότε χρειάζεται να ανησυχήσω για τις ανησυχίες ενός μαθητή μου;
Ο καλύτερος τρόπος για να διαφοροποιήσουμε τις τυπικές ανησυχίες κατά την ανάπτυξη από εκείνες που είναι αιτία περαιτέρω προβληματισμού είναι η συχνότητα, η ένταση, το γενικό πλαίσιο εκδήλωσής τους και οι επιπτώσεις που συνεπάγονται στην καθημερινότητα. Όταν, για παράδειγμα, ένας μαθητής αισθάνεται άγχος που διαρκεί για πολύ και τον εμποδίζει να κάνει πράγματα, όπως να συμμετέχει στις δραστηριότητες της τάξης, να συνεργάζεται με τους συμμαθητές του ή ακόμα και να πηγαίνει στο σχολείο, τότε προβληματιζόμαστε περισσότερο. Επίσης, οι ανησυχίες που εμφανίζονται τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας, αρκετές φορές μέσα στην ημέρα, ίσως υποδεικνύουν την ανάγκη για περισσότερη διερεύνηση.
Οι ανησυχίες και το άγχος συνοδεύονται συνήθως και από άλλες, επιπρόσθετες δυσκολίες, οι οποίες υποδηλώνουν την ύπαρξη κάποιου σοβαρότερου ζητήματος. Όταν ένας μαθητής ανησυχεί υπερβολικά, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις που θα μπορούσαν οι εκπαιδευτικοί να διακρίνουν μέσα στη σχολική τάξη:
- Εμφανίζουν απροσεξία ή δυσκολία στη συγκέντρωση.
- Εμφανίζουν διαταρακτικές συμπεριφορές, όπως ξεσπάσματα θυμού, εναλλαγές της διάθεσης και ευερεθιστότητα.
- Κάνουν πολλές ερωτήσεις και κάποιες φορές επαναλαμβανόμενες.
- Εμπλέκονται σε διαφωνίες και καυγάδες.
- Παραπονιούνται για πόνους στο στομάχι ή άλλα σωματικά ενοχλήματα, με αποτέλεσμα να επισκέπτονται συχνά τον σχολικό νοσηλευτή/τη σχολική νοσηλεύτρια.
- Αποφεύγουν να απαντούν σε ερωτήσεις μέσα στην τάξη.
- Δυσκολεύονται να μπουν στην τάξη.
- Στριφογυρίζουν στη θέση τους ή είναι νευρικοί.
- Δεν παραδίδουν τις σχολικές τους εργασίες.
- Σβήνουν και γράφουν στο γραπτό τους ξανά και ξανά.
- Αποφεύγουν τις ομαδικές εργασίες ή τη συναναστροφή με τους συμμαθητές τους.
Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω έναν μαθητή μου με υπερβολικές ανησυχίες;
Ως εκπαιδευτικός που ανησυχείτε, θα μπορούσατε να δοκιμάσετε να κάνετε ορισμένα πράγματα για να βοηθήσετε έναν μαθητή σας με υπερβολικές ανησυχίες:
- Μιλήστε για αυτό. Θα μπορούσατε να μιλήσετε σε ήρεμο τόνο με τον μαθητή σας που ανησυχεί και να μάθετε περισσότερα για αυτά που βιώνει. Ενημερώστε τον ότι θέλετε να μάθετε και να καταλάβετε τι σκέφτεται και τι αισθάνεται.
- Ακούστε τι λέει ο μαθητής σας. Ενώ ορισμένες ανησυχίες μπορεί να είναι μη ρεαλιστικές ή ασήμαντες για τους ενήλικες, για τα παιδιά και τους εφήβους είναι πραγματικές και σημαντικές. Προτού, λοιπόν, προτείνετε οποιαδήποτε λύση για τις ανησυχίες του μαθητή σας, μπορείτε να προσπαθήστε να ακούσετε και να καταλάβετε τι τον αναστατώνει, και να του εξηγήσετε ότι κατανοείτε την οπτική του.
- Δείξτε του τρόπους για το πώς να επιλύει προβλήματα. Χωρίς να παραβλέψετε την οπτική του μαθητή σας, μπορείτε να δοκιμάστε να τον βοηθήσετε να αναλογιστεί τα πραγματικά αίτια των ανησυχιών του και στη συνέχεια να τον βοηθήσετε να βρει ρεαλιστικούς τρόπους ώστε να ανησυχεί λιγότερο.
- Ενημερώστε τους γονείς/φροντιστές του μαθητή σας για τις ανησυχίες σας. Εάν ένας μαθητής σας εκδηλώνει ανησυχίες, οι οποίες φαίνεται να παρεμβαίνουν αρνητικά στις καθημερινές του δραστηριότητες, χρειάζεται να κανονίσετε μια συνάντηση με τους γονείς/φροντιστές του.
- Μιλήστε με τον επαγγελματία ψυχικής υγείας του σχολείου. Αφού μιλήσετε με τους γονείς/φροντιστές του μαθητή, θα μπορούσατε επίσης, να συμβουλευτείτε τον επαγγελματία ψυχικής υγείας του σχολείου, ώστε να προσδιορίσει εάν ο μαθητής χρειάζεται περαιτέρω υποστήριξη ή αξιολόγηση.
- Αναζητήστε υποστήριξη. Με την άδεια του γονέα/φροντιστή, μπορείτε, ως εκπαιδευτικός, να συμβουλευτείτε και άλλους επαγγελματίες που ειδικεύονται στην υποστήριξη των παιδιών με συναισθηματικές δυσκολίες.
Ένας παιδίατρος ή οικογενειακός γιατρός μπορεί να βοηθήσει σχετικά με τους αρχικούς προβληματισμούς και να παραπέμψει το παιδί σε εξειδικευμένους επαγγελματίες. Επίσης, εφόσον είναι εφικτό, θα βοηθούσε η συμβουλή από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Το δημόσιο σύστημα παρέχει υπηρεσίες στο κοινό μέσω των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και των Κέντρων Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.).
Εάν οι υπερβολικές ανησυχίες ενός μαθητή σας είναι πολύ συχνές και έντονες, εκδηλώνονται σε διαφορετικές συνθήκες, διαφέρουν πολύ από αυτές που αντιμετωπίζουν τα παιδιά της ίδιας ηλικίας και παρεμβαίνουν αρνητικά στις καθημερινές σχολικές του δραστηριότητες, ίσως αποτελούν ένδειξη πιθανής Γενικευμένης Αγχώδους Διαταραχής (ΓΑΔ).
Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις πιο κοντινές διαθέσιμες υπηρεσίες του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος δημόσιας υγείας για την παροχή βοήθειας στα παιδιά και τους εφήβους σε όλη τη χώρα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας Χαρτογράφηση Υπηρεσιών εδώ.
Μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σαρώνοντας με την κάμερα του τηλεφώνου σας τον παρακάτω κωδικό QR ή πατώντας στο σύνδεσμο εδώ.